Op weg naar zero waste

“Be part of the solution”

Onlangs spraken we met Earth Label de Brabantse Elisah Pals. Elisah is initiatiefneemster van Zero Waste Nederland en als je het mij vraagt het perfecte voorbeeld van ‘een betere wereld begint bij jezelf’. Vanuit persoonlijke interesse en de passie om iets te doen tegen het overmatige gebruik van plastic maakte Elisah binnen een jaar haar leven zero waste. “Wow”, dacht ik. “Hoe pak je zoiets aan?” Nou, door gewoon te beginnen. Met vijf tips van Elisah in de pocket ga ik de eerste stappen zetten naar een leven met veel minder plastic.

Tip nummer één is een kadootje, want dat deed ik al. Neem je eigen tas mee naar de markt of winkel. Sinds een aantal jaar geleden de gratis plastic tasjes in winkels zijn afgeschaft, is iedereen er inmiddels wel aan gewend zelf een tas of rugzak mee te nemen bij het boodschappen doen. Waar nog veel winst te behalen valt is op de groente- en broodafdeling, waar je nog altijd naar hartelust plastic zakjes van een rol kunt scheuren. Van een tante die een webshop heeft met duurzame stoffen, kreeg ik vorig jaar twee katoenen netjes voor groente en fruit. Deze netjes zijn op veel plaatsen verkrijgbaar en je kunt ze heel gemakkelijk meenemen. Hetzelfde geldt voor broodzakken. Katoenen zakken, waarin een half of heel brood van de bakker past en bewaard kan blijven. Let op: het brood wordt in een katoenen zak eerder oud dan wanneer het verpakt is in plastic. Koop dus niet teveel tegelijk, of vries een gedeelte in. 

Tip nummer twee, een nee-nee sticker op de brievenbus. Het is me een raadsel waarom reclamefolders nog massaal worden verspreid. Er zijn nauwelijks mensen die deze nog doorlezen en bovendien wordt een flink deel van die folders in een extra laag plastic verpakt, terwijl ze bij negentig procent van de ontvangers regelrecht de kliko in gaan. Enorm zonde. Ga daarom even naar de website van jouw gemeente en vraag zo’n sticker aan. Tip nummer twee: check.

Neem je eigen verpakking mee

Tip nummer drie, leg verkopers uit waarom jij je eigen tas of bakje meeneemt. Volgens Elisah heerst er bij mensen schaamte om in een winkel met eigen verpakkingen te verschijnen. Uitzonderingen daargelaten, wij mensen zijn een beïnvloedbaar diersoort met een sterke neiging tot kuddegedrag. Ben ik zelf stiekem ook bang om als weirdo gezien te worden? Ik neem de proef op de som. 

Uitgerust met bakje en lepel wandel ik naar de dichtstbijzijnde ijssalon en bestel twee bolletjes. “En ik heb trouwens geen bakje nodig, ik heb zelf iets meegenomen.” De ijsboer kijkt me enigszins verward aan. Blijkbaar krijgt hij dit verzoek niet dagelijks. “Oh oké. Geef maar.” Ik overhandig hem het bakje. Hij schept het ijs erin en geeft het me terug. “Ik heb ook zelf een lepeltje bij me. Net zo makkelijk en het scheelt weer een hoop afval, toch?” Geen reactie. Ik herinner me dat Elisah met Zero Waste raamstickers verspreidt met daarop de tekst ‘Neem je eigen verpakking mee’. Deze kunnen verkopers op de ruit van hun pand plakken, om consumenten te stimuleren eigen tasjes, potjes en bakjes mee te nemen. Ik neem me voor een aantal van die stickers te bestellen en een poging te doen deze ijscoman hier bij een volgend bezoekje warm voor te maken. 

Tip vier sluit hier naadloos op aan. Wees voorbereid en zorg dat je altijd een bakje of een tas bij je hebt. Want je bezoekje aan de ijsboer plan je niet altijd vooraf. Als je praat over het meenemen van eigen verpakkingen is het vooral het ongemak van het plannen dat mensen ervaren als het grootste obstakel. Je komt uit je werk en bedenkt dat je nog tomaten moet kopen. Verdorie, geen tas bij me. Even langs de supermarkt, waar de plastic zakjes voor het grijpen liggen is dan wel zo comfortabel. Ik heb zelf standaard een rugzak bij me wanneer ik op pad ga. In die rugzak zitten eerder genoemde netjes en een linnen tas. Vanaf nu komt daar dan ook een bakje bij. Feloranje Tupperware waar je oudtante jaloers op zou worden. Terwijl ik het in mijn rugzak steek bedenk ik dat ik dan beter ook een lepel, mes en vork kan meenemen. Toevallig heb ik pas een thermosbeker gekocht voor coffee to go, die voeg ik toe aan mijn survivalpakket. 

Lees ook de blog: Liefde in tijden van corona

De leukste tip vind ik nummer vijf. Leer dingen zelf te maken, zoals tandpasta en wasmiddel. Dit is voor mij echt onbekend terrein. Ik heb geen idee hoe je zelf tandpasta maakt, dus ik pak mijn laptop en zoek naar informatie. Je zult zien dat er een legio aan video’s, recepten en adviezen te vinden is online. Keuze zat. Het is ontzettend eenvoudig en bovendien heb je grote kans de benodigde ingrediënten per ongeluk al in huis te hebben. Ik ga voor een menu van baking soda, kokosolie, zeezout en een paar druppeltjes groene muntolie. Het goedje bewaar ik vervolgens in een glazen potje, waar ik bij het tandenpoetsen met een theelepel wat pasta uit schep. Zelf tandpasta maken heeft vooral voordelen. Je bespaart een hoop plastic tubes en het is op langere termijn vele malen goedkoper. 

Bewustwording

Eigenlijk is het allemaal een kwestie van bewustwording, realiseer ik me. Zoveel dingen doen we uit gewoonte, omdat het altijd zo geweest is, omdat iedereen het doet. We willen vaak wel veranderen, maar weten niet zo goed hoe. 

Ik ben vastberaden om mijn zero waste reis voort te zetten. Nu ik weet hoe eenvoudig het is om zelf tandpasta te maken wil ik dit ook proberen met wasmiddel en bijvoorbeeld zonnebrandcrème. Daarnaast ben ik benieuwd naar de situaties die ik tegenkom wanneer ik met mijn rugzak vol servies op stap ga. Lees hier meer over in mijn volgende blog: Op weg naar zero waste #2!